TÜRKLER NASIL MÜSLÜMAN OLDULAR
CLAUDE CAHEN
Türkler,
kendi asıl yurdundan ve halkından uzakta, İslâm toplumunun içinde
yetişmiş ve bu toplumda etkili olmuş kişilerdi. Kendi geleneği içinde
devlet olarak örgütlenmiş bir Türk halkı o zamanlar yalnız İslâm
dünyasının dışında vardı. Buna karşılık XI. yüzyılda kitle olarak Türk
boyları İslâm toprağına gelip yerleştiler, ülkenin karakterini
değiştirip kendi göreneklerine göre, kendilerine özgü biçimde yaşamaya
başladılar.
Gerçi
zamanla bu Türkler de değiştiler ve çevreye uydular; ilerde onların
yerleşme bölgelerini, yalnız önder güç olarak egemenlik kurdukları diğer
bölgelerden ayırt etmek zorunda kalacağız. Nitekim daha önce de İbn
Tulun ve İhşid, Mısır’da bu şekilde yabancı hükümdarlar olmuşlardı;
şimdi ise Türklerin siyasal ve askerî etkinliği çok daha güçlü ve
sürekli biçimde yerleşmiş bulunuyordu. Bu farka rağmen İslâm doğunun her
ülkesi, Selçuklu devletinin kuruluşunun sonuçlarını görür duruma
gelmişti. Türklerin ortaya çıkışı İslâmiyete Küçük Asya (Anadolu)’da,
Bizans İmparatorluğunun aleyhine, klâsik İslâm sınırlarının ötesinde
yeni bir egemenlik alanı da kazandırmıştır, burası daha sonra Osmanlı
İmparatorluğu için yayılma merkezi olmuş, sonunda Türkiye durumuna
dönüşmüştür.