İRENİŞ 1919
ALİ ÇETİNKAYA – KÂZIM ÖZALP
Direniş
- 1919, bir başka deyişle Kuvayı Millîye, Ege bölgesinde Yunan
işgalinin başlamasıyla birlikte (15 Mayıs 1919), çoğu kendiliğinden
harekete geçen Efeleri, Çeteleri, Milis Kuvvetlerini, Müdafaa-i Hukuk,
Redd-i İlhak, Heyet-i Millîye, Hareket-i Millîye gibi direniş
örgütlerini, yerel ve bölgesel kongreleri (Balıkesir, Nazilli, Alaşehir,
Uşak vb.) kapsar. 1919 ortalarından 1920 sonlarına kadar, bazı Osmanlı
ordu birlikleri de, siyasal ve askerî nedenlerle, resmî kimliklerini
kullanmadan (Mondros Ateşkes Antlaşmasını çiğnememek için) Kuvayı
Millîye örgütleri içinde direniş hareketine katıldılar. Onun için Kuvayı
Millîye, başlangıçta, Kurtuluş Savaşı’nı yürüten bütün ulusal direniş
örgütlerinin genel adı olarak bilinmiştir.
Kuvayı
Millîye adı, gerçekte daha çok düzenli askerî birlikler dışında, eli
silâh tutan savaşabilir insanlardan oluşan kuvvetler, çeteler için
kullanılmıştır. Bu nedenle Kuvayı Millîye, ‘halk ordusu’, ‘milis
kuvvetleri’ anlamına da gelmektedir. Düzenli ordu birliklerinin
güçlenmesiyle yerini eğitimli askerlere bırakmak zorunda kalan Kuvayı
Millîye’nin, özellikle Batı Anadolu’da Yunanlılara; Urfa, Maraş, Antep
ve Adana’da Fransızlara karşı savaşlarda büyük başarılar
göstermişlerdir.